Prognozy naukowców nie pozostawiają złudzeń: do 2050 roku nawet 70% całej ludności świata będzie mieszkało w miastach. Co to oznacza? Przede wszystkim potrzebę gruntownej reorganizacji przestrzeni miejskiej. Naprzeciw temu wyzwaniu wychodzi trend ogrodnictwa miejskiego (urban gardeninig), czyli zakładania upraw (głównie żywności) w ośrodkach miejskich. Czym jest urban gardening, jakie niesie korzyści oraz w jaki sposób założyć własny warzywnik wykorzystując m.in. kwasy humusowe w ogrodnictwie – tego wszystkiego dowiesz się z niniejszego artykułu.
Ogrodnictwo miejskie: co to właściwie znaczy?
Zacząć należy od tego, że idea miejskiego ogrodnictwa przywędrowała do nas z USA. Tam nazywa się to Urban farming / urban gardening i oznacza uprawę warzyw w obszarach miejskich. Nie jest istotny cel: można hodować rośliny, aby przyjemnie spędzić czas albo żeby produkować zdrową i smaczną żywność. Pomysł nie jest nowy i pojawiał się w historii wielokrotnie. Najczęściej w czasach, kiedy pojawiały się niedobory żywności, np. w trakcie wojen. Wtedy pojawia się konieczność uzupełniania produkcji żywności, ponieważ rolnictwo wiejskie i import są niewystarczające. Urban gardening (choć wtedy jeszcze nie używano tego terminu) promowano chociażby w Niemczech na początku XIX wieku oraz w Wielkiej Brytanii w trakcie II Wojny Światowej (na potęgę zakładano wtedy tzw. ogrody zwycięstwa). W Polsce urban farming również nie jest obcy. W 2015 roku fundacja Green Cross Poland rozpoczęła inicjatywę „Nasz ogród społeczny”, mającą na celu zwiększanie obszarów zielonych na terenie polskich miast.
Korzyści płynące z ogrodnictwa miejskiego
Tworzenie ogrodów społecznych niesie ze sobą multum korzyści, które można podzielić na 3 kategorie: ekologiczne, ekonomiczne i społeczne. Pożytek ekologiczny to przede wszystkim zredukowanie zanieczyszczeń oraz poprawa jakości powietrza. Polskie miasta są częstymi bywalcami na listach najbardziej zanieczyszczonych miast na świecie, nierzadko zajmują na nich czołowe pozycje. Jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy jest skandalicznie niska ilość obszarów zielonych. Światowa Organizacja Zdrowia obliczyła, że w każdym mieście na jednego mieszkańca powinno przypadać 50 m2 terenów zielonych. Tymczasem w Bydgoszczy, czyli mieście, które ma takich obszarów najwięcej w Polsce, to wciąż zaledwie 36 m2 (dane z 2015 roku). W innych miejscowościach sytuacja jest jeszcze gorsza. Miejskie farmy to remedium na podobne problemy oraz sposób na produkcję zdrowej i ekologicznej żywności.
Ekonomiczne korzyści ogrodnictwa miejskiego to głównie poprawa sytuacji żywnościowej. W wielu miejscach świata wciąż panuje głód, podczas gdy w innych marnuje się tony jedzenia. Perspektywy na przyszłość nie napawają optymizmem: zmiany klimatyczne oraz rosnące zapotrzebowanie na produkty spożywcze mogą doprowadzić do kryzysu. Zakładanie warzywników w miastach ma ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa żywnościowego oraz zmniejszenia zależności do importu.
Na koniec, chociaż wcale nie mniej ważne, zostały korzyści społeczne. Urban farming pomaga zacieśniać więzi społeczne, a także jest dobrą lekcją ekologii dla dzieci. Wzmaga zainteresowanie rolnictwem i sprawia, że społeczności pracują wspólnie w celu zapewnienia bardziej „zielonej” przyszłości nam wszystkim.
Jak założyć miejski ogród? Garść porad
Postanowiłeś dołączyć do rewolucji i założyć ogródek w mieście, ale nie wiesz, od czego zacząć? Przedstawiamy kilka prostych porad, które pomogą Ci zacząć.
- Załóż ogród w pojemnikach. Ogrodnictwo miejskie to hobby dla absolutnie każdego. Nie masz dostępu do dachu, podwórka, albo balkonu? Nic straconego! Wykorzystaj donice, kontenery czy nawet słoiki. Nie musisz wydać dużo pieniędzy na fantazyjnie zdobione doniczki, możesz wykorzystać wszelkie pojemniki, np. wiadra lub skrzynki. Uprawa na mniejszej przestrzeni wymaga kreatywności, ale da się to zrobić.
- Wybierz odpowiednie warzywa. Niektóre odmiany nadają się lepiej do uprawy w przestrzeni miejskiej od innych. Doskonały wybór to płytko zakorzenione zioła, ale dobrze sprawdzą się również: cebula, czosnek, koperek, papryka, pomidory koktajlowe lub szczypiorek. Z pewnością znajdziesz coś dla siebie!
- Zadbaj o optymalne warunki wzrostu. Podstawowe rzeczy, na które trzeba zwrócić uwagę, to dostęp do słońca i odpowiednie nawadnianie. Stworzenie otworów drenażowych w doniczkach czy innych pojemnikach jest niezbędne. W przeciwnym wypadku gleba będzie zbyt mokra, a korzenie roślin będą gniły. Dlatego też trzeba podlewać z rozwagą: lepiej roślinę delikatnie przesuszyć, niż przelać.
- Opiekuj się glebą. Gleba ma kluczowe znaczenie dla każdej uprawy. Nie inaczej jest w przypadku ogrodów miejskich. W tym celu polecamy stosować kwasy humusowe w ogrodnictwie. To naturalne substancje, które są głównym składnikiem próchnicy glebowej, a więc najżyźniejszej warstwy gleby. Dzięki nim podłoże w Twoim ogrodzie będzie doskonałej jakości, kwasy humusowe odpowiadają bowiem za szereg właściwości podłoża, m.in. za właściwą retencję wody, przepuszczalność oraz przyswajalność substancji odżywczych. Często są stosowane w rolnictwie ekologicznym, ponieważ znacznie poprawiają plonowanie roślin bez szkody dla środowiska. Ich drogocenny wpływ na gospodarkę wodną w glebie sprawia, że wykorzystuje się je również w walce z suszą.
Kwasy humusowe w ogrodnictwie to pożytek dla każdego
Pamiętaj, że angażując się w miejskie ogrodnictwo, osiągniesz nie tylko osobiste korzyści. Tych jest bez liku: mądrze i zdrowo spędzany czas, dostęp do świeżej i tańszej niż sklepowa żywności czy też poznawanie innych pasjonatów ogrodnictwa. Ale hodowla własnych warzyw w przestrzeni miejskiej to również pożytek dla wszystkich dookoła. Przyczynisz się do redukcji zanieczyszczeń i poprawy komfortu życia. Zielone oazy wśród aglomeracyjnego betonu to miejsca, w których błogo zrelaksujesz się ze swoimi przyjaciółmi i rodziną. Wreszcie najważniejsze: miejskie farmy to remedium na problemy współczesnego rynku żywnościowego. Szczególnie, jeżeli zastosujesz kwasy humusowe, które są całkowicie ekologiczne. Bezpieczeństwo, zdrowie i czystsze miasta – to wszystko czeka na Ciebie, kiedy założysz miejski ogród.